Нұрсұлтан Назарбаев 83 жасқа толды

1969 жылы Теміртау қаласына партиялық жұмысқа келді. 4 жыл бойы Қарағанды металлургиялық комбинаты партия комитетінің хатшысы қызметіне дейін көтерілді, шын мәнінде Назарбаев 30 мың адам жұмыс істеген кәсіпорында зауыт директорынан кейінгі екінші адам болды.

Назарбаевтың естеліктеріне сүйенсек, оның асқақ амбициясы болмаған және ол басшылық қызметке аса құмарлықты сезінбеген, бірақ жас кезінен әрқашан бірінші болу әдетін қалыптастырды.

1979 жылы Қазақстан Компартиясы Орталық Комитетінің хатшысы болып сайланды. Бес жылдан кейін Қазақ КСР кеңесінің басшысы, министр болды. 44 жасында ол одақтық республика үкіметінің ең жас басшысы болды.

1991 жылы 1 желтоқсанда бір кандидаттың қатысуымен Қазақ КСР Президентінің бірінші жалпыхалықтық сайлауы өтті, оның нәтижесінде Назарбаев сайлаушылардың 98,7 пайызының қолдауына ие болды.

10 желтоқсанда ҚазКСР Қазақстан Республикасы болып өзгертілді. 1991 жылы 16 желтоқсанда Қазақ КСР Жоғарғы Кеңесі «Қазақстан Республикасының мемлекеттік тәуелсіздігі туралы» Заңды қабылдап, Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев Қазақстан Республикасының тұңғыш Президенті болды.

1995 жылы 29 сәуірде өткен референдум нәтижесінде Назарбаевтың президенттік өкілеттігі 2000 жылға дейін ұзартылды.

1999 жылы 10 қаңтарда Назарбаев 79,78% дауыс жинап, президент болып сайланды.

2005 жылы 4 желтоқсанда Назарбаев 91,15% дауыс жинап, Қазақстан Республикасының Президенті болып сайланды.

2010 жылы 15 маусымда Назарбаевқа ресми түрде Қазақстан Республикасының Тұңғыш Президенті – Елбасы мәртебесі берілді.

Кейбіреулер Назарбаев өлгенше Қазақстанды басқарады деп болжаған. Алайда, 2019 жылдың 19 наурызында Назарбаев отставкаға кететінін жариялады.

«Мен Президент ретіндегі өкілеттігімді тоқтату туралы шешім қабылдадым. Биыл жоғары лауазымды атқарғаныма 30 жыл толып отыр. Маған тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш президенті болу мүмкіндігін халық берді», – деді Назарбаев.

Үш жылға жуық уақыттан кейін Қазақстанда қайғылы қаңтар оқиғасы орын алады. Шерушілердің басты ұраны – «Шал, кет!», «Назарбаев, кет!» болды. Содан кейін Қауіпсіздік кеңесінің төрағасы қызметін президент Тоқаев қабылдады.

Қаңтар оқиғасынан кейін бір-екі апта өткенде ғана Назарбаевтың өзі халыққа үндеу жариялады. Ол елдің президенті бар екенін, өзі қатардағы зейнеткер екенін айтты.

Қайғылы қаңтардан кейін Қазақстанда бейресми түрде «деелбазизация» деп аталатын науқан басталды. Назарбаев бірте-бірте барлық құрметті мәртебелерден, лауазымдардан айырылды. Олар Конституциядан Елбасы туралы бапты алып тастап, оны қорлағаны үшін қылмыстық қудалауды алып тастады.

Назарбаев енді құрметті сенатор емес. Алайда ол Қазақстанның бұрынғы президенті сияқты кейбір артықшылықтарды сақтап қалды. Мысалы, ол президенттік зейнетақыға, тіпті мемлекет қорғауына сене алады.

Ал жақында Тоқаев жарлыққа қол қойды, оған сәйкес Назарбаев университеттің, мектептің және оның атындағы қордың қамқоршылық кеңесінің басшысы мәртебесінен айырылды.