Ғалымдар тіршілік белгісі болуы мүмкін жаңа Күн жүйесін тапты

Ең таңданарлығы ғалымдар бұл жүйедегі барлық планеталардың көлемі шамамен бірдей екенін айтады. Олар тіпті өмір сүрген 12 миллиард жыл ішінде аз ғана өзгеріске ұшыраған.

Зерттеушілер біздің Күн жүйесіндегі планеталар қақтығысып, соқтығысу салдарынан дүниеге келгенін айтады. Яғни олар соқтығысқан кезде орбиталары өзгеріп, нәтижесінде Юпитер мен Сатурн сияқты алыптар мен Жер сияқты кішкентай ғаламшарлар пайда болды.

Алайда HD110067 атауындағы жаңа жүйедегілер мүлде бөлек жаратылған. Себебі мұндағы планеталар өлшемі жағынан ғана бірдей емес, сонымен қатар жүйеде бірдей синхронды түрде айналады. Күн жүйесінен айырмашылығы орбиталар бір-бірімен ешқандай байланысы жоқ .

Мәселен мұнда жұлдызға ең жақын планета үш айналым жасаса, келесі ең алыстағысы екі айналым жасайды. Бұл төртінші планетаға дейін осылай жалғасады. Сонла олардың жұлдыздан ең алыс орналасқан екі планета арасындағы орбиталық жылдамдықтардың қатынасы 4:3-ті құрайды.

Бұл күрделі планеталық қозғалысқа хореография дәлдігімен зерттеушілер Филип Гласс стиліндегі композицияға ұқсас циклдік музыкалық шығарманы жасады. Мұндағы ноталары мен ырғақтар әрбір планетаға және олардың орбиталық кезеңдеріне сәйкес келеді.

Зерттеудің жетекшісі, Чикаго университетінің докторы Рафаэль Люк HD110067-ні "Мінсіз күн жүйесі" деп атап, оның планетаның пайда болуын зерттеу үшін өте қолайлы екенін алға тартты.

Соңғы 30 жылда астрономдар мыңдаған жұлдыз жүйелерін ашты. Бірақ олардың ешқайсысы планетаның пайда болу процесін зерттеу үшін осындай қолайлы болмаған. Бірдей өлшем мен вариацияның болмауы салыстырмалы түрде ғалымдарға тиімді. Ғалымдар бұл жүйені күн жүйелерінің қалыптасуы мен дамуының бейнесін қайта жасау үшін пайдалануға үмітті.

Оның тағы бір артықшылығы – планеталар атмосферасынан тіршілік белгілерін іздеуге көмектеседі.

Жаңадан ашылған алты планетаның барлығы "мини-нептундар" деп аталатын санатқа жатады (Нептун сияқты газ алпауыттары мен Нептунның төрттен бір бөлігін құрайтын Жер өлшеміндегі планеталар арасындағы аралық планеталар класы). Жаңа планеталар Жерден шамамен 2-3 есе үлкен.

Жаңа күн жүйесіне қызығушылық ерекше жоғары. Себебі қыркүйек айында басқа жүйеден Жерге сияқты тірі организмдер шығаратын газ белгілері бар атмосфералы мини Нептун планетасы К2-18b табылған еді. Астрономдар мұны биосигнатура немесе тіршілік көрсеткіші деп атайды.

Алайда зерттеушілерге бұл планеталарда өмір сүру жағдайлары былай тұрсын, тас, газ немесе судың бар-жоғын анықтау қиындық тудыруда. Доктор Люктің айтуынша, мұны анықтау ең өзекті мәселе және жаңадан ашылған HD110067 жүйесі осы сұрақтардың барлығына салыстырмалы түрде жылдам жауап табуға тамаша мүмкіндік береді.

"Бұл 10 жылдан аз уақытты алуы мүмкін", – деді ол.