Соңғы 18 жылда Арктиканың 30% мұзы еріп кеткен – ғалымдар

16.03.2022 09:43

925

Жаңа зерттеуге сәйкес, Арктика ғаламдық парниктік газдардың ауаға таралуынан туындаған артық жылу әсерінен өте тез жылдамдықпен еріп жатыр.

ERNUR.KZ. Соңғы 20 жыл ішінде Арктика теңізіндегі қысқы мұз көлемінің үштен бір бөлігі жойылды, бұл көбінесе көпжылдық мұздың еруіне байланысты, деп жазады Zakon.kz.

Мамандар 2018 жылдың қазанынан 2021 жылдың сәуіріне дейінгі аралықта арктикалық теңіз мұзының қар жамылғысының тереңдігі, қалыңдығы мен көлемінің ай сайынғы өзгеруін анықтау үшін ICESat-2 және CryoSat-2 жерсеріктері бақылау жүйелері арқылы алынған деректерді талдады. Лидар (лазерлік импульстар) және радар (радио толқындар) сынды жаңа технологиялар да қолданылды.

Зерттеу көрсеткендей, Арктикадағы тұрақты теңіз мұзы 2021 жылы 2019 жылмен салыстырғанда 50 сантиметрге жұқарған, яғни үш жыл ішінде ол массасының 16% жоғалтты. Тұрақты әр жаз сайын ериді.

Соңғы 18 жыл ішінде Солтүстік мұзды мұхиттың қысқы теңіз мұзы көлемінің үштен бір бөлігін жоғалтқан. Мамандардың айтуынша, бұл көрсеткіш "қатты алаңдатарлықтай". Олар Арктикадағы мұздың жойылу қарқыны бұрын-соңды мұндай көрсеткішке ие болмағанын атап өтті. Ғалымдар мұздың тез жойылып кетуі арктикалық экожүйелердің жойылу қаупін тудыратынын атап өтті.

Сонымен қатар, еру процесі жаһандық мұхит арналарын өзгерте алады, бұл бүкіл планетаның климатына әсер етеді.