Ұлттық банк теңге бағамының әлсіреуіне қатысты түсінік берді

ERNUR.KZ. Ұлттық банк монетарлық операциялар департаментінің директоры Нұржан Тұрсынханов Қазақстандағы 5 күнге созылған мерекелік демалыс күндерінен кейін халықаралық нарықтардағы ахуал және ұлттық валютаның бағамы туралы айтып берді, деп жазады azattyq-ruhy.kz.

Ұлттық банк өкілінің айтуынша, мерекелік демалыстан кейін ұлттық валютаның айырбастау бағамы өткен жұма күнгі сауда-саттықтың орташа бағамымен салыстырғанда 0,5%-ға әлсіреді. Доллар 423,00 – 423,20 аралығында саудаланды.

Ұлттық валютаның әлсіреуі ең алдымен жаңадан енгізілген локдаундар аясында мұнайға сұраныстың қалпына келу қарқынының белгісіздігіне және дамушы нарықтардағы тәуекел-сентиментінің нашарлауына байланысты болған.

«Апта басынан бастап энергия тасымалдауыштар нарығы құбыла түсті. Әлемде COVID-19 ауруының өсуі және бірқатар Еуропа елдеріндегі карантин шектеулерінің күшеюі аясында сұраныстың болашағына қатысты алаңдаушылық 22–23 наурызда «қара алтынның» бағасын бір баррель үшін 60 АҚШ долларына дейін (7%) төмендетті.
Алайда, мұнай келесі күндері әлемдегі ең көп жұмыс істейтін теңіз сауда жолдарының бірінде қозғалысқа кедергі келтірген тайвандық Evergreen Marine компаниясының контейнерлік тасымалдаушысы арқылы Суэц каналының бұғатталғандығы туралы хабарламалар аясында төмендейді. Алдын ала деректер бойынша бұл көлемі 13 млн баррельге дейін мұнай жеткізілімінде кешіктіруге әкелуі мүмкін», - дейді Нұржан Тұрсынханов.

Сондай-ақ Нұржан Тұрсынханов Суэц каналындағы оқиға аясында энергия тасымалдауыштар бағасының түзетілуіне қарамастан, мұнай бағасының одан әрі өсу перспективалары белгісіз болып қала беретінін айтты.

«Вакциналардың баяу және біркелкі бөлінбеуімен бірге жаңа локдаундар экономиканың тез қалпына келуіне және Еуропада әуе қатынастарының жуырда ашылу перспективаларына күмән келтіреді, бұл мұнайға сұраныстың өсу қарқынына теріс әсер етеді. Әлемдік валюта нарығында теріс тәуекел-сентименті дамушы елдердің валюталарына қысым көрсетуді жалғастыруда. Түркия президенті Р.Ердоғанның елдің Орталық банкінің төрағасын ауыстыру туралы шешімінен кейін апта дүйсенбі күні таңертең түрік лирасының 17,3%-ға күрт әлсіреуімен басталды. Бұған дейін бұқаралық ақпарат құралдарында мөлшерлемені көтеруге қарсы болған Сахап Кваджиоғлы түрік Орталық банкінің соңғы екі жылдағы үшінші төрағасы болып тағайындалды. Аптаның басында күрт құлдырағаннан кейін валюта түзелді, 25 наурыздағы жабылудан кейін аптаның басынан бастап 9,6%-ға әлсіреді», - дейді Ұлттық банк өкілі.

Айтуынша, Ресей банкі негізгі мөлшерлемені көтергеніне қарамастан, рубль әлсірей берді. Апта басынан бері Ресей валютасы АҚШ долларына қатысты 3,5%-ға әлсіреді.

«Бұған мұнай бағасының төмендеуі түріндегі теріс сыртқы жағдай және шетелдік инвесторлардың жаңа санкциялардың жариялануын күтіп, рубльдік облигациялардан бас тартуының жалғасуы ықпал етті. Мәселен, апта басынан бері 10 жазғы федералдық қарыз облигацияларының кірістілігі бір сәтте 7,31%-ға дейін жетіп, 7,23%-ға дейін 13 базистік тармаққа көтерілді. Құлдырап бара жатқан рубльдік мемлекеттік борыш нарығын қолдау үшін Ресей Федерациясының қаржы министрлігі сейсенбіде осы аптаға жоспарланған ФҚО аукциондарынан бас тартып, 2021 жылғы І тоқсанда жиынтығында мәлімделген 1 трлн рубльдік тоқсандық жоспардың 403 млрд рублін ғана орналастырды. Бұл шешім мемлекеттік облигациялар нарығындағы ахуалды аздап қалыпқа келтіруге септігін тигізді.
Жалпы алғанда, инвесторлардың тәуекелге әуестігінің төмендеуі аясында және Еуропадағы коронавирус төңірегіндегі ахуалдың нашарлауына байланысты аптаның басынан бастап дамыған елдердің валюта индексіне қатысты 0,7% болған АҚШ долларының нығаюы жалғасуда. J.P. Morgan (EMCI) дамушы елдердің валюта индексі аптаның басынан бастап 2%-ға дерлік әлсіреді», - дейді Нұржан Тұрсынханов.

Оның айтуынша, теңгенің айырбастау бағамы сыртқы факторлардың байланысты қалыптасады. Мұнайға деген сұраныс перспективаларына қатысты белгісіздіктің сақталуы және дамушы елдердің активтеріне қатысты инвесторлардың тәуекелге әуестігінің нашарлауы ұлттық валютаның бағамына әсерін тигізуде.