​Нәрестенің арқасындағы «ТІКЕНЕК»: Ол не? Қалай білінеді? Қалай алуға болады?

Медицинада балалар ауруы ретінде мойындалмаған дерттің бірі – нәрестенің арқасында болатын «тікенек» (кочерга – «көсеу»). Жас аналардың көпшілігі, тіпті, кейбір бірнеше баланы өмірге әкелген аналардың өзі бұл туралы білмейтін болуы мүмкін. Себебі, ол барлық нәрестеде бола бермейді.

Десек те, ол апа-әжелерімізге таныс. Халықтық медицинада оны емдеу керектігі айтылады. Әлбетте, балаға ыңғайсыздық тудырған жағдайдан арылту қажет. Дегенмен, медицинада бұл туралы не делінген? Нәрестенің арқасында «тікені» бар екені қалай білінеді? Оны қалай емдейді?

Сәбидің мазасын алатын «ТІКЕНЕК» - ол не?

«Тікенектің» тағы бір атауы – «қылтан». Ол – нәрестенің арқасындағы терісін жарып өтіп шыға алмай жатқан түк.

«Тікенекті» байқау қиын емес.

Мұндай түктер сыртқа шыға алмаған соң тері астында өсе бастайды. Түк өскен сайын «көсеудің» (кочерга) пішініне айналады да, ішінен қадалып сәбидің тәніне батады. Сондықтан да бұл дерт «көсеу» деп аталған.

Медицинада бұған арнайы түсініктеме берілген

«Тікенек» немесе «көсеу» аталған бұл жағдай сәбидің бір қалыпта ұзақ жатуы әсерінен ұйпаланып, түйіршіктеліп қалған түктер. Ол нәрестені жақсылап шомылдырса кетеді, деседі медицина қызметкерлері.

Нәресте туылғанда оның терісі қызарып тұруы қалыпты жағдай. Терінің қызаруы кеткен соң орнында эпителий қабаты мен түктер түзіледі. Дәл осы қабатты әжелер «тікенек» немесе «көсеу» (кочерга) деп атайды.

Дәрігерлердің айтуынша, бұл жағдай кез келген нәрестеде бола бермейді. Егер белгілері нәресте дүниеге келген алғашқы айда білінсе, қажетті шараны жасау керек. Егер алғашқы айында «тікенек» байқалмаса, одан кейін пайда болмайтын көрінеді.

КӨК ШАЙДЫ варикозы бар жандарға ІШУГЕ БОЛМАЙДЫ

Нәрестеде «тікенек» бар екенін қалай анықтайды?

Сәбиді жақсылап шомылдырып, жылы ваннада булап алған соң оны екбетінен жатқызады да, арқасына арнайы маймен массаж жасап уқалайды. Уқалау балаға жағымсыздық тудырмауы тиіс. Нәрестенің терісі нәзік болатындықтан абайлап әрекет ету керек.

Егер 3 минуттық уқалаудан соң ештеңе шықпаса немесе түйіршіктелген түктер байқалмаса, «тікенек» жоқ деген сөз. Ал қолға түктер байқалса, демек алып тастауға тура келеді.

«Тікенегі» бар баланың белгілері

• Жақсы ұйықтамау және түнде көп мазасыздану

• Қыбырлап бір орында жатпай қимылдау беруі
  

• Арқасынан немесе басқа да жерінен сипағанда қолға шаншылудың әсерін сезу
  

• Уақытынан ерте - 2 апта бұрын өмірге келген нәресте
  

• Ваннаға булап, шомылдырған соң массаж жасағанда ірі түктердің түйіртпектеліп пайда болуы

Бұлардың кейбірі басқа да жағдайлардың белгілері болуы да мүмкін. Сондықтан бірінші кезекте баланы дәрігерге мұқият тексерткен жөн.

ҚАН ҚЫСЫМЫ: қандай кезде адам АЖАЛ құшуы мүмкін?

Тәжірибелі аналар мен әжелердің өзіндік тәсілдерді бар

Әрине, мұндай жағдайда баланың жайын алдымен дәрігер қараған соң ғана жүгінуге болады. Бірақ нәрестеге жасалған қайсыбір шара болмасын, анасының қатаң бақылауында болуы керек.

Әдетте, тәжірибелі әжелер баланы жақсылап шомылдырып, терлетіп алады да, екбетінен жатқызып арқасына ана сүтінің бірнеше тамшысын сауғызады. Содан кейін уқалап массаж жасай бастайды.

ЕСКЕРТУ! Нәрестенің денесін 3 минуттан артық уқалауға болмайды! Нәзік тері қабатына зақым келуі мүмкін!

Халықтық тәсіл арқылы көбіне қаттылау иленген қамырды жылытып, баланы шомылдырған соң арқасына әрі-бері жүгіртеді. Қатты түктер қамырға жабысып, баланың денесіне зақым келтірмей алады.

Сол сияқты, қамырға бал жағып жасайтын да түрі бар. Енді бір әжелер нәрестенің денесіне сұйық қамыр жағып, 15 минут өткен соң еппен алып тастайды. Сонда түктер қамырға жабысып алынады. Тек балдың өзімен алатын халықтық тәсілдері көп қолданылады.

Мұндайда ана мен баланың жанында медицина маманы да бірге болғаны абзал. Баланың денесіне халық емінде пайдаланылатын қандай да бір тәсілдің компоненттері жақпай, аллергия немесе басқалай да жайсыздықтар тудыруы мүмкін.

Баланы емшектен шығарудың ЕҢ ОҢАЙ әрі ДҰРЫС ӘДІСІ

«Тікенек» нәресте денесінің қай аумағында көбірек болады?

Жоғарыда айтылғандай, сәби денесінде «тікенектің» қандай да бір белгілері білінсе, оның тек арқасында ғана емес иығы, білектен жоғары қары аймағында, бөксе мен санның сырт жағында болуы мүмкін.

Сондықтан нәрестенің тек арқасына ғана емес, шомылдырып алған соң бүткіл денесіне еппен ғана массаж жасап байқап көрген дұрыс.

«Тікенегі» алынған нәрестенің денесін тыныштандыратын балалар майын немесе арнайы кремді жағу керек. Бастысы – нәрестенің терісі зақымданбауына мұқият болуы ұмытпаған жөн.

Мақалаға интернеттен түрлі деректер пайдаланылды

Дайындаған: Қ.Сауран,

ERNUR.KZ