Ақмола облысына инвестиция құюға шетелдік компаниялар қызығушылық танытып отыр.
Ақмола облысы өнімнің негізгі түрлері бойынша өз қажеттіліктерін толығымен жабады және Қазақстанның басқа өңірлерінің қажеттілігін ішінара жабады.
Атап айтар болсақ, ұн, жұмыртқа, ірі қара және құс еті, сүт және картоп сияқты азық-түлік түрлері бойынша өңірді 100% қамтамасыз етеді. Сондай-ақ, өңірде азық-түліктің негізгі түрлерінен басқа жүк және мамандандырылған автомобильдер, ауыл шаруашылығы және коммуналдық техника, құрылыс материалдары, жеке қорғаныс құралдары, өрт сөндіру құралдары, өлшеу аспаптары, тігін бұйымдары мен аяқ киім, полиэтилен мен полипропиленнен жасалған қапшықтар, жиһаз, химиялық және био тыңайтқыштар, жуу құралдары және т. б. өндірісі жолға қойылған.
2022 жылғы қаңтар-маусым аралығындағы кезеңде тамақ өнімдерін өндіруде ұн өндірісі 1,6 есе, сары май өндірісі 3,3%, құс еті 7,8%-ға ұлғайған. Ал химия өнеркәсібінде пестицидтер өндіру көлемі 3,5%-ға ұлғайса, этил спирті 30,7%-ға, құрылыс индустриясында цемент өндіру көлемі 30,1%-ға төмендеді. Сонымен қатар жеңіл өнеркәсіпте былғары аяқ киім өндіру көлемі 1,6 есе, киізден жасалған аяқ киім өндіру көлемі 5,4%-ға ұлғайып, фармацевтика саласында дәрі-дәрмек өндіру көлемі 51,4%-ға төмендеген.
Бұдан басқа, Ақмола облысында ҚР Индустрия және инфрақұрылымдық даму министрлігімен бірлесіп өңдеуші өнеркәсіп саласындағы инвестициялық жобалар пулы қалыптастырылып отыр. Ол жалпы сомасы 699,6 млрд теңгеге 71 жобадан тұрады, 8,2 мың жаңа тұрақты жұмыс орнын құру жоспарланған.
Тамақ өнеркәсібінің салалық бөлінісінде - 24 жоба, құрылыс индустриясында - 19 жоба, тау-кен - гидрометаллургия кешенінде - 15 жоба, машина жасауда - 7 жоба, химия өнеркәсібінде - 4 жоба, жеңіл өнеркәсіпте - 1 жоба, ағаш өңдеу саласында – 1 жоба бар.
2022 жылы пайдалануға беру мерзімімен жалпы сомасы 211,2 млрд теңгеге 23 жоба іске қосылды.
Ең ірі инвестициялық жобалар:
- Аршалы ауданында жылына 120 млн дана кірпіш шығаратын зауыт. Жобаға салынған инвестициялардың құны 27 млрд теңгеден асты, бүгінгі таңда бұл Қазақстандағы ең ірі кірпіш зауыты, шілде айында іске қосылды;
- Бурабай ауданында өнімділігі жылына 5 млн тонна болатын тау-кен гидрометаллургиялық кешені. Жобаға инвестициялардың құны 105,0 млрд теңгені құрайды;
- қуаттылығы жылына 25 мың тонна болатын Бұланды ауданындағы бройлер құс фабрикасының 3-кезегі. Жобаға инвестициялардың құны 25,0 млрд теңгені құрайды;
- Атбасар ауданында қуаттылығы жылына 14,4 мың тонна сұлы өндіретін азық-түлік фабрикасы. Жобаға салынған инвестициялардың құны 1,8 млрд теңгені құрайды;
2022 жылдың бес айының қорытындысы бойынша республиканың өңірлері бөлінісінде Ақмола облысы әлеуметтік-экономикалық дамудың аса маңызды индикаторларын орындау бойынша бірінші орында тұрғаны хабарланған.Сонымен қатар, 8 мыңнан астам жаңа жұмыс орны, оның ішінде 5 мыңға жуық тұрақты жұмыс орны құрылды. Жұмыссыздық деңгейі – 4,8% болып отыр.
Сонымен қатар, қажетті тауарлардың бағасы үнемі бақылауда. Сондай-ақ, Ақмола облысында 2022 жылғы қаңтар-сәуір аралығында қолданыстағы бағамен 430,6 млрд теңгеге өнеркәсіп өнімі өндірілді, бұл 2021 жылғы қаңтар-сәуір деңгейіне қарағанда 109,6 пайызды құрады.
Өнеркәсіп өндірісінің көлемі бойынша облыста ең көп үлес салмағын Бұланды, Зеренді, Шортанды аудандарының, сондай-ақ облыстық өнеркәсіп өнімінің 80,6% өндірген Көкшетау және Степногорск қалаларының кәсіпорындары алады.
2025 жылға дейін Ақмола облысының агроөнеркәсіптік кешенінде бірқатар өнеркәсіп іске қосылады
Бүгінде Ақмола облысында 266 млрд теңгеге 48 жоба іске асырылуда. Бұл туралы ауыл шаруашылығы министрлігі хабарлады.
Жаңа нысандар Агроөнеркәсіптік кешенде іске қосылып, онда 2,5 мың жұмыс орны құрылады деп қуантуда. 48 жобаны іске асыруға инвесторлар 266 миллиард теңге салады. Іске қосу мерзімі 2021-2025 жылдарға жоспарланған. Министрлік 10 ірі нысанға бөлек тоқталып, әзірге оның үшеуі ашылғандығын айтады.
Мәселен, биылғы жылы 1,8 миллиард теңгеге астық үлпектерін өндіретін зауытты бастау жоспарланған. Кәсіпорынның қуаттылығы жылына 6 мың тонна өнімді құрайды. Сондай-ақ, осы жылдың соңына дейін 2,5 миллиард теңгеге элеватор ашқысы келеді. Мұнда 30 жұмыс орны ашылады.
2023 жылы жалпы құны 13,5 миллиард теңгені құрайтын екі сүт-тауар фермасын іске қосу жоспарланып отыр. Бұл нысандарда 52 адам жұмысқа тұра алады. Сол жылы жұмыс істеп тұрған құс фабрикасының жылына 6 мың тонна өнімге кеңеюі күтілуде. Жоба 21,3 миллиард теңгеге бағаланады. Келесі жылдың соңына дейін олар 15,3 миллиард теңгеге шошқа кешенін салып, ашқысы келеді. Қуаттылығы жылына 5,5 мың тоннаны құрайды. Мұнда 220 жұмыс орны ашылады.
Ал 2024 жылы өңірде қуаттылығы жылына 25 мың тонна өнім шығаратын ет комбинаты пайда болады.
Қалған үш ірі жоба өткен жылы іске қосылды. Осылайша, 5 миллиард теңгеге өсімдік майын өндіретін зауыт ашылды. Оның қуаттылығы жылына 180 мың тонна өнімді құрайды. 11 миллиард теңгеге құс фабрикасы салынып, пайдалануға берілді. Мұнда жылына 640 тонна өнім шығарылады. Сүт-тауар фермаларының қажеттіліктері үшін жемшөп дақылдарын суару және өсіру жөніндегі жобаны іске асырды. Құны – 2,6 миллиард теңге.
Сондай-ақ Ақмола облысында 20 миллиард теңгеге зауыт салу жоспарлануда. Бурабай ауданында органикалық тыңайтқыштардың интеграцияланған өндірісімен қуаты сағатына 5 МВт биогаз зауыты пайда болады. Қазақстан-түрік жобасын іске асыру 20 миллиард теңгеге бағаланады. Ақпаратқа сәйкес, нысанның құрылысына 1 га бөлінген. Жобаны 2020-2024 жылдары іске асыру жоспарлануда.
Ақмола облысында агроөнеркәсіп кешенінде 14 жобаны іске қосу жоспарланған. Жобалардың инвестициялық пулының деректеріне сәйкес, жаңа нысандар қазақстандық және шетелдік инвестициялар есебінен ашылатын болады. Оларды іске асыру 2022-2025 жылдарға жоспарланған.
Облыста жыл соңына дейін 27 миллиард теңгеге құс фабрикасын аяқтап, іске қосу керек. Бұл кәсіпорында 523 адам жұмысқа тұра алады. Жобаға қазақстандық компания инвестиция салады. Биыл жыл соңына дейін тағы бір осындай нысан 24,8 миллиард теңгеге іске қосылады. Сонымен, құс фабрикасының үшінші кезегі іске қосылады деп күтілуде, онда 350 адам жұмысқа орналасады.
2022 жылдың соңына дейін жарма өндіретін зауытты 3,8 миллиард теңгеге пайдалануға беру жоспарлануда. 30 адам жұмысқа орналасады. Сондай - ақ биыл 1,8 миллиард теңгеге тағы бір осындай жоба ашылады. Мәліметтерге сәйкес, 42 жұмыс орнын құрғысы келетін сұлы фабрикасы ашылады.
2022 жылы басталуы тиіс тағы екі агрожоба салынуда. Өңірде 1,4 миллиард теңгеге макарон өндіру бойынша толық циклді өндірістік кешен ұйымдастырылады және 745 миллион теңгеге форель және бекіре тұқымдас балықтарды өсіру, өндіру және өңдеу бойынша балық фермасы іске қосылады. Оларды іске асыру есебінен 30 адам жұмысқа орналасады.
2023 жылы 4,3 миллиард теңгеге тұйық сумен жабдықтау технологиясы бойынша автоматты балық фермасы пайда болуы мүмкін. Ақпаратқа сәйкес, құрылыс-монтаж жұмыстары жүргізілуде. Мұнда 25 адам жұмыспен қамтылады.
2023 жылға 765 миллион теңгеге сүт өнімдері өндірісінің ашылуы жоспарланған. Қазіргі уақытта барлық қажетті құжаттар дайындалуда. Сол жылы 958 миллион теңгеге тағы бір осындай нысан іске қосылады, онда 30 адам жұмысқа орналаса алады.
Сондай-ақ, 2023 жылдың соңына дейін Ақмола облысында 870 миллион теңгеге кеспе өндіретін зауыт іске қосылады. Мұнда 28 адам жұмысқа тұра алады.
Ақмола облысына инвестиция құюға шетелдік компаниялар қызығушылық танытып отыр. Мәселен, Даниядан келген инвестор облыста 11,4 миллиард теңгеге мал шаруашылығы кластері мен ет өңдеу комбинатын құруға көмектеспек. Жоба аясында 110 жұмыс орны құрылады. Қазіргі уақытта құжаттама дайындалуда. Басталуы 2025 жылға жоспарланған.
Қытайдан келген компания мұнай экстракция зауытын салу жөніндегі жобаны іске асыруға мүдделі. Болжам бойынша, кәсіпорынның ашылуы 26,6 миллиард теңгені құрайды. Нысан 2025 жылы іске қосылады деп күтілуде. Жұмысты 165 адам ала алады.
2025 жылы облыста құс өсіру жобасын жолға қоюды жоспарлап отыр. Жобаның қуаттылығы жылына 50 мың тонна етті құрайды. Ақпаратқа сәйкес, канадалық компания инвестор бола алады. Қазіргі уақытта жобаны іске асыру 65 миллиард теңгеге бағалануда. 360 жұмыс орны ашылады деп күтілуде.
2025 жылы Испаниядан келген инвестор жылына 96 мың тонна өнім өндіретін сиыр етін шығаруға көмектесе алады. Құны – 58,8 миллиард теңге. Кәсіпорын ашылғанда 328 адам жұмысқа орналаса алады.
Бұған дейін Ақмола облысында 266 миллиард теңгеге 48 жоба іске асырылып жатқаны хабарланған болатын. Жаңа нысандар Агроөнеркәсіптік кешенде іске қосылуда, онда 2,5 мың жұмыс орны құрылады.
Оның ішінде өткен жылы үш ірі жоба іске қосылды. Осылайша, 5 млрд теңгеге өсімдік майын өндіретін зауыт ашылды. Оның қуаттылығы жылына 180 мың тонна өнімді құрайды. 11 млрд теңгеге құс фабрикасы салынып, пайдалануға берілді. Мұнда жылына 640 тонна өнім шығарылады. Сүт-тауар фермаларының қажеттіліктері үшін жемшөп дақылдарын суару және өсіру жөніндегі жобаны іске асырды. Құны-2,6 млрд теңге.
Жалпы, 2022 жылы облыста жалпы құны 122,14 млрд теңгені құрайтын 21 нысанды іске қосу жоспарланған. 1,9 мың жұмыс орны ашылады деп күтілуде. Жобалардың бірі 24,5 млрд теңгеге кірпіш зауытын ашты. Сондай-ақ, өңірде отандық астық кептіру кешендерін шығаратын зауыттың кеңеюі аяқталуы тиіс. Жоба 600 млн теңгеге бағаланады. Асфальт зауытын 500 млн теңгеге аяқтап, пайдалануға беру керек, онда 63 адам жұмысқа орналасады. Осы жылы жалпы құны 12,5 млрд теңгені құрайтын екі жасыл нысан іске қосылады. Жел электр станцияларының қуаты сәйкесінше 18 МВт және 20 МВт құрайды. 27 адам жұмысқа орналасады.
Бұл ретте 2025 жылдың ақпан айында өңірде осы жылдың соңына дейін 259,7 млрд теңгеге 118 нысанның ашылғаны туралы хабарланды. Сонымен қатар, облыста үш ірі жоба іске асырылып жатқаны атап өтілді. Мысалы, Бурабай ауданында 105 млрд теңгеге тау-кен гидрометаллургиялық кешені салынуда. Кәсіпорында жылына 5 млн тонна кен өңделетін болады.
Естеріңізге сала кетейік, Тәуелсіздік жылдары Қазақстанда 10 ірі агроөнеркәсіптік өндіріс іске қосылған болатын. Мәселен, Ақмола облысындағы құс фабрикасы ең ірі кәсіпорын болып саналады. Құны $143 млн. болатын бұл өндірістің қуаттылығы жылына 56 мың тонна бройлерді құрайды. Нысанда 630 жұмыс орны құрылған, ол 2018 жылы іске қосылды.
Бұдан әрі Павлодар облысында көкөніс, тұқым және көшет өсіретін жылыжай кешенінің құрылысы басталады. Нысан 2015 жылы ашылды, онда 450 адам жұмысқа орналастырылды. Мұнда жылына 40-45 мың тонна қызанақ өсіріледі.
Үшінші ірі өндіріс – Ақтөбе облысындағы бесінші буын жылыжай кешені. Жоба еуропалық инвесторлармен бірлесіп бірнеше кезеңде іске асырылуда. Екінші кезең 2020 жылы іске қосылды. Оны іске асыруға 8,5 млрд теңге жұмсалды. Қуаттылығы - жылына 3 мың тонна өнім.