Қазақстан Әблязов пен Храпуновтың сыбайластарына қарсы сотта жеңіске жетті

"Үш апаға жалғасқан сот талқылауынан кейін Нью-Йорктің Оңтүстік округі бойынша АҚШ аудандық сотының алқабилері Алматы қаласы әкімдігі (ҚР Әділет министрлігі) және "БТА Банкі" АҚ-ның пайдасына Феликс Сатерге, Bayrock Group, Inc, Global Habitat Solutions және MeM Energy Partners LLC-ке қарсы барлық үш талап (мүлікті заңсыз иемдену, негізсіз байыту және ақша қаражатын алу туралы) бойынша үкім шығарды", - деп жазылған хабарламада.

Алқабилер сонымен қатар 32 миллион доллардан астам шығынды өтеу үшін сұралған сомадан асатын өтемақы тағайындады.

Сот процесі барысында М. Әблязовтың БТА Банкіне қатысты алаяқтық және батыс сотында алғаш рет В. Храпуновтың Алматы қаласына қатысты алаяқтық жасағаны туралы бұлтартпас дәлелдер келтірілді.

Сот талқылауы барысында ұсынылған дәлелдемелер көрсеткендей, Аблязов миллиардтаған долларға жалған кредиттер беруді ұйымдастыру үшін БТА-дағы өзінің қызметтік жағдайын теріс пайдаланды. Бұл сайып келгенде, Әблязовтың алаяқтығы әшкереленген кезде Қазақстанда үшінші орында тұрған банктің күйреуіне әкелді.

Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі (Алматы қаласы әкімдігінің мүддесі үшін) американдық алқабилерге Алматы қаласының бұрынғы әкімі В.Храпунов жасаған алаяқтықты көрсетті. Ол өз жағдайын теріс пайдалана отырып, мемлекеттік жерлерді жекешелендірді және оларды өзі немесе әйелі бақылайтын нарықтық компанияларға, ал кейбір жағдайларда М. Әблязов бақылайтын компанияларға нарықтық бағадан төмен бағамен сатқан.

В. Храпуновтың алаяқтығы Алматы қаласының тұрғындарына 300 миллион доллардан астам шығын келтіріп, қаладағы әртүрлі жер учаскелерінің дамымай қалуына әкелді.

"Екі рет ауыр қылмыс жасағаны үшін сотталған Сатер Ілияс Храпуновқа (В. Храпуновтың ұлы) М. Әблязов және В. Храпуновтың ҚР қаражатынан ұрланған АҚШ-тағы, оның ішінде жылжымайтын мүлікке және кем дегенде екі жеке инвестициялық жобаға 40 миллион доллардан астам инвестиция салуға көмектескен", - делінген хабарламада.

Саттер сонымен қатар Ілиястың әпкесі Эльвира Кудрышоваға инвестициялық виза алған. Bayrock Group, Inc. Global Habitat Solutions (Сатер компаниялары) ұрланған ақшаны одан әрі жасыру үшін пайдаланған. Толығымен Мендель Мочкинге тиесілі MeM Energy Partners LLC Сатерге ұрланған ақшаны америкалық қаржы жүйесіне инвестициялауға көмектескен.

Алқабилер әртүрлі куәгерлердің, соның ішінде Әблязовтың жұмысы кезінде банк бөлімшесінің алаяқтық үшін жауапты бұрынғы қызметкерлерінің, сондай-ақ ұрланған қаражатпен айналысқан америкалық инвесторлардың, ақшаны жылыстату схемасына қатысқан адамдардың және сот-бухгалтерлік есеп, алаяқтық және ақшаны жылыстату, жылжымайтын мүлік және иммиграция саласындағы әртүрлі сарапшылардың айғақтарын тыңдады.

Сатер мен Мочкин де егжей-тегжейлі куәлік берді және үш күн бойы Boies Schiller Flexner LLP компаниясының америкалық БТА консультанты сұрақтарына жауап берді.

Сатер мен Мочкин Әблязовқа, И. Храпуновқа және Әблязовтың көптен бергі "сенімді адамы" Питер Салхасқа ағылшын сот шешімдері мен тоқтату туралы шешімдердің заңдылығына наразылық білдіру мақсатында көмектескендерін мойындады. Оның ішінде ағылшын соттарындағы сыбайлас жемқорлық туралы жалған қастандық теориясын ұсыну және әлеуметтік желілерде Әблязовқа қолайлы оқиғаларға жалған қызығушылық тудыру үшін боттар армиясын қолданған.

"Алқабилер олардың айғақтарынан бас тартып, олар Әблязовтың БТА банкінен және В. Храпуновтың Алматы қаласынан ұрлап әкеткен ақшасын әдейі жылыстатты деген қорытындыға келді", - дейді банк.

Сот талқылауы басталардан бірнеше сағат бұрын екі жауапкер – Дэниел Ридлофф пен "RRMI-DR" ЖШС – Алматы қаласы мен БТА-ға олардан ұрланған ақшаларынан алған өзінің бөлігін қайтаруға келісіп, оларға қатысты талаптарды бейбіт жолмен реттеді.

Әділет министрлігінің өтініші бойынша судья Келтл RRMI-DR-ге қатысты шешім шығарды. Жетінші жауапкер "Ferrari Holdings" ЖШС дефолт жағдайында; бүгінгі үкім аясында Қазақстан Республикасының Әділет министрлігі (Алматы қаласы әкімдігінің мүддесі үшін) және БТА оған қарсы шешім шығаруға ұмтылатын болады.

Бүгінгі үкім И. Храпунов бақылайтын Triadou SPV S. A. компаниясына қатысты 2022 жылы сол сот шығарған үкімнен кейінгі шешім болып табылады. Осы талқылаулар барысында Қазақстан Республикасы Әділет министрлігі (Алматы қаласы әкімдігінің мүддесі үшін) және БТА М.Аблязов, И.Храпунов және В.Храпунов сот бұйрықтарына бағынбағанын, дәлелдемелерді жойып, қажетті ақпаратты беруден бас тартқанын сәтті түрде көрсете білді. Нәтижесінде Нью-Йорктің Оңтүстік округі бойынша АҚШ аудандық сотының әртүрлі судьялары М.Әблязов пен И.Храпуновқа санкциялар қолдану туралы көптеген қаулылар шығарды және ақырында М.Әблязов пен И.Храпуновты сотты құрметтемегені үшін кінәлі деп тапты.