​«ҚУАТТЫ ӨҢІРЛЕР – ЕЛ ДАМУЫНЫҢ ДРАЙВЕРІ»: Ақмола облысы инвесторлар үшін тартымды өңірге айнала ма?

көрнекілік үшін суреттер ашық дереккөздерден алынды

Елдің әлеуметтік әл-ауқаты артуы үшін әр өңірдегі индустрия мен инфрақұрылым тетіктерінің дұрыс жұмыс атқаруы маңызды. Өйткені оған аймақтардағы жергілікті тұрғындарға базалық қызметтер көрсететін қоғамдық орындар мен жолдардың құрылымы да тікелей әсер етеді.

Осы мәселелерді шешу мақсатында 2021 жылғы Қазақстан Республикасы Үкіметі «Қуатты өңірлер – ел дамуының драйвері» атты ұлттық жобаны 12 қазандағы № 729 қаулысымен бекіткен еді. Жалпы, 2025 жылға қарай жобадан күтілетін маңызды нәтижелердің бірі – қаржыландырудың барлық көздерінен 236,7 мың отбасының жағдайын жақсарту болмақ. Осы ретте екі жыл бұрын бастау алған жоба аясында Ақмола облысында атқарылған жұмыстарға тоқталғанды жөн көрдік.

Соңғы үш жылда Ақмола облысы әлеуметтік-экономикалық дамудың негізгі көрсеткіштерін орындау бойынша республика өңірлері арасында тұрақты жетекші орында келеді, деп хабарлайды облыстық ішкі саясат басқармасы. Мәселен, биылғы жеті айдың қорытындысы бойынша облыс экономика саласының көптеген салалары бойынша Қазақстан Республикасында 2-ші орында тұр. Облыс ауылшаруашылық бағытына қарамастан, өңдеу өнеркәсібін де белсенді дамытуда.

Ал Экономика және бюджеттік жоспарлау басқармасының ақпаратына сәйкес, өнеркәсіп саласында жоғары серпінге қол жеткізілген. Онда өнеркәсіп өндірісінің индексі 115,6 пайызды, оның ішінде өңдеу өнеркәсібінде 113,9 пайызды құрады. Облыста салынып біткен тұрғын үй көлемі 347,8 мың шаршы метрді құраса, құрылыс жұмыстарының көлемі 98,6 миллиард теңгеге жетіп, осы деректер бойынша облыс республика бойынша 7 орынға тұрақтаған. Облыс көлік саласында да алғашқы үштікке кіреді, мұнда көлік қызметінің көлемі 22,4 пайызға дерлік өскені байқалады.

Жалпыұлттық пул аясында облыста шетелдік және отандық инвесторлар 61 жобаны жүзеге асыруда. Ақмола облысы экономикасының шикізаттық емес секторлары қазақстандық және шетелдік инвесторлар үшін тартымды бола түсуде. Бұған облыстың шикізаттық емес секторындағы негізгі капиталға инвестиция көлемінің өсімі дәлел, ол ағымдағы жылдың бірінші жартыжылдығында өткен жылдың сәйкес кезеңімен салыстырғанда көрсеткіш 13,8 пайызға тең. Жалпы бұл 200 млрд теңгені құрады.

Ақмола облысының кәсіпкерлік және туризм басқармасы басшысының орынбасары Александра Загребинаның айтуынша, бұл көрсеткіштің өсуіне инвестициялық жобаларды жүзеге асыру ықпал етіп отыр. Мәселен, Жалпыұлттық пул аясында шетелдік және отандық инвесторлар Ақмола облысында инвестиция көлемі 700 миллиард теңгеден асатын 61 жобаны жүзеге асыруда.

Оның ішінде биылғы жылы жеті жоба іске қосылды, ең ірісі: Аршалы ауданындағы қуаты 150 МВт жел электр станциясы, инвестор Қытай, қуаттылығы 28 мың тонна бройлер құс фабрикасының үшінші кезегі. Бұланды ауданында. Жыл соңына дейін Зеренді ауданында қуаты 18 МВт жел электр станциясының, Қосшы қаласындағы мектептің, сондай-ақ 2013 жылдың соңына дейін кенді қайта өңдейтін модульдік өңдеу зауытының құрылысы бойынша ірі жобалар іске қосылады деп күтілуде. Степногорск қаласындағы Қарабұлақ кен орны.

Баяндамашының айтуынша, ет-сүт шаруашылығын дамыту үшін биыл 2,6 мың бас етті ірі қара мен 5 МТФ сатып алып, 46 етті бағыттағы шаруашылықтар құрылды. Сондай-ақ, әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасын тұрақтандыру жұмыстары туралы айтылды. Тауар қоры 5,4 мың тонна, тұрақтандыру қорында – 616 тонна, «айналым схемасы» аясында – 4,8 мың тонна өнім бар.

Көкшетау – Ақмола облысының облыс орталығы. Оны дамыту жергілікті биліктің үнемі назарында. Мәселен, бүгінде қалада 48 көпқабатты тұрғын үй салынуда. Бұл туралы РСК-да өткен брифингте қала әкімі Бауыржан Ғайсамәлім етті.

Тұрғындардың баспанаға қолжетімділігі қашанда бірінші орында. Ағымдағы жылдың 9 айында 201 мың шаршы метр тұрғын үй пайдалануға берілді, оның ішінде коммерциялық тұрғын үй – 183 мың шаршы метр. м, ал мемлекеттік тұрғын үй – 2,5 мың ш.м. м, жеке тұрғын үй құрылысы – 15 мың ш.м.

- Бүгінде жеке тұрғын үй құрылысы үшін жер телімдерін берудің басым тәртібі шамамен 28 мыңды құрайды. 2023 жылы 41 жер телімі пайдаланылмай тұрғандары анықталып, кезекте тұрғандарға берілді. Сонымен қатар, 2025 жылы аяқталады деп жоспарланған қаланың Бас жоспарына түзетулер енгізілуде. Қала тұрғындарының тұрғын үй-коммуналдық шаруашылығына қатысты сұрақтары көп. Жергілікті атқарушы органдар жағдайды қадағалап, әрқашан жедел әрекет етеді, – деді Көкшетау қаласының әкімі.

Мысалы, Станционы ауылында жеке тұрғын үй құрылысына сыртқы электрмен жабдықтау желілері және блокішілік инженерлік желілердің массиві салынуда. Қала үшін өзекті мәселе – су ресурстарының қолжетімділігі мен сапасы. Көкшетаулықтар ауыз сумен 98 пайызға қамтамасыз етілген.

«Қаладағы ауыз судың сапасы нормативтік талаптарға сай келмейтіні белгілі. Бұл мәселені шешу үшін оның сапасын айтарлықтай жақсарту шаралары қабылданды. Осылайша, биылғы жылы «Көкшетау қаласының қуаттылығы тәулігіне 30 текше метр су тазарту құрылыстарын қайта жаңғырту және кеңейту» жобасын іске асыру бойынша жұмыстар қайта жанданды, құрылысты келесі жылы бастауды жоспарлап отырмыз», - деді Бауыржан Ғайса.

Сондай-ақ, көлік инфрақұрылымын дамыту мақсатында Әшімова көшесіндегі темір жол арқылы өтетін автомобиль көпірін орташа жөндеу жұмыстары аяқталды. Жолдардың қалған бөліктерінде жұмыс жалғасуда. Екі жылдық 5 жоба жүзеге асырылып жатқанын да шаһар басшысы құлақдар етті.

Ақмола облысында халық саны 2016 жылдан бастап төмендеген. Ал 2021 жылғы Ұлттық санақ нәтижелері бойынша халық саны 6,8%, ал 2022 жылы 0,3% өскен. Нәтижесінде он жыл ішінде олардың саны 7,5% өсті. Халықтың өсуі облыстың Астана қаласына жақын орналасуымен және өңірдегі әкімшілік-аумақтық өзгерістермен байланысты. Сондықтан Ақмола облысы адами ресурстарға қол жеткізу тұрғысынан инвесторлар үшін тартымды өңір болып отыр.

Одан бөлек, қалалар мен өңірлерді ауыз сумен қамтамасыз ете алатындай қолжетімділікті арттыру міндеті де бар. Ауылдық жерлерде бұл жобаны іске асыру ұтымдырақ болады. Себебі қазір «Ауыл – ел бесігі» жобасы аясында инфрақұрылымның барлық түрлерін дамытуға қомақты инвестициялар бөлініп жатыр. Өңірлермен бірге ірі қалалардың шеттерін жайластыру, нөсерлі кәріз құбырларын қайта құру, «ескі орамдарды» жөндеу және апатты жағдайдағы, яғни тозығы жеткен тұрғын үйлерді бұзу секілді өзекті мәселелер де жоба шеңберінде шешімін табуы керек.

Президент жолдауында еліміздің әкімшілік-аумақтық құрылымына жіті тоқталып өткен болатын. Қуатты өңірлерді дамыту мемлкекеттің басты ұстанымы екенін айтты.

- Қазір Қазақстан дамудың келесі кезеңіне қадам басты. Әлеуметтік экономикалық және демографиялық ахуал мүлде басқа. Бүгінгі сын қатерлер де міндеттер де бөлек. Мемлекетіміздің өркендеуі аймақтардың қуатты болуына тікелей байланысты.Мен бұл мәселеге 2019-жылы жолдауымда кеңірек тоқталдым. Қуатты өңірлер – қуатты ел деген ұстаным әрдайым өзекті. осы орайда еліміздегі әкімшілік-аумақтық құрылымның оңтайлы болуы өте маңызды», делінген Жолдауда.

Қорыта айтқанда, «Қуатты өңірлер – ел дамуының драйвері» ұлттық жобасы елдегі әр өңірдің индустриялық және инфрақұрылымдық жағдайын қалыпқа келтіру арқылы мемлекеттің экономикалық ахуалын көтеруге бағытталған. Тек осы жоба шеңберінде жасалуы тиіс жұмыстарды жауапты органдар тиісті деңгейде орындап шығуы тиіс.

Азамат Жәдігерұлы,

ERNUR.KZ